Cwrs am amodau yn Saesneg - Paratoi TOEIC®

Mae'r amodau yn Saesneg yn caniatáu i chi fynegi sefyllfaoedd a'u canlyniadau. Maen nhw'n cael eu defnyddio'n aml yn y TOEIC® gan eu bod yn adlewyrchu ffeithiau, tebygolrwydd, a hypothesis. Mae'r cwrs hwn yn manylu ar y gwahanol mathau o amodau, eu strwythur, eu defnydd a'u cynildebau.

Ond beth yw brawddeg amodol?

Fel y soniwyd yn y cyflwyniad, mae brawddeg amodol yn frawddeg sy'n caniatáu i chi fynegi amod. Mae'r frawddeg hon wedi'i chyfansoddi o ddwy ran:

• Y cymal amodol (a elwir yn « if clause »): mae'n mynegi'r amod.
• Y prif gymal (a elwir yn « main clause »): mae'n nodi'r canlyniad neu'r effaith.

Felly, y strwythur cyffredinol yw: « If + amod, canlyniad »

• If it rains, I will stay home. (Os yw'n bwrw glaw, byddaf yn aros gartref.)

Gellir cyfnewid y ddwy ran heb newid ystyr, ond yn yr achos hwn, nid oes angen coma:

• I will stay home if it rains.

Mae 5 math o amodau yn Saesneg:

1. Zero-conditional
2. First-conditional
3. Second-conditional
4. Third-conditional
5. Mixed-conditional

Yn dibynnu ar gyd-destun y weithred, ei amser, ei radd tebygolrwydd, ac ati, dewisir un math o amod dros un arall. Byddwn yn manylu ar y mathau hyn yn yr adrannau nesaf.

1. Y zero-conditional

Mae'r zero-conditional yn mynegi ffeithiau cyffredinol, gwirioneddau cyffredinol neu ganlyniadau rhagweladwy. Fe'i defnyddir yn aml i siarad am gwyddoniaeth, rheolau neu arferion.

I ffurfio'r zero-conditional, defnyddir y strwythur canlynol:

• If you heat water to 100°C, it boils.
  (Os byddwch chi'n cynhesu dŵr i 100°C, mae'n berwi.)
• If people don't exercise, they gain weight.
  (Os nad yw pobl yn ymarfer corff, maen nhw'n ennill pwysau.)
• If you press this button, it turns off.
  (Os byddwch chi'n pwyso'r botwm hwn, mae'n diffodd.)

I wirio os yw brawddeg yn y zero-conditional, gallwch amnewid « if » gyda « every time ». Mae'r ffurf hon yn mynegi gwirionedd cyffredinol, felly mae'r amod bob amser yn wir.

2. Y first-conditional

Mae'r first-conditional yn mynegi digwyddiadau sy'n bosibl neu'n debygol yn y dyfodol. Fe'i defnyddir pan fo'r amod yn realistig.

I ffurfio'r first-conditional, defnyddir y strwythur canlynol:

• If it rains, I will stay at home.
  (Os yw'n bwrw glaw, byddaf yn aros gartref.)
• If she studies, she will pass the test.
  (Os bydd hi'n astudio, bydd hi'n pasio'r prawf.)
• If they arrive on time, we will start the meeting.
  (Os byddan nhw'n cyrraedd ar amser, byddwn yn dechrau'r cyfarfod.)

Gallwch ddarllen ein cwrs ar y present simple i ddysgu sut i ffurfio'r present simple.

A. Dim « will » ar ôl « if »

Fel y gwelwyd yn y cwrs ar y dyfodol (ar gael yma), os yw brawddeg yn dechrau gyda « if », ni chaniateir defnyddio « will » yn yr un rhan o'r frawddeg:

❌ If I will go to London, I will visit Big Ben.
✅ If I go to London, I will visit Big Ben.

B. First-conditional gyda « should » yn lle « if » mewn cyd-destunau ffurfiol

Yn y first-conditional, gallwn ddefnyddio « should » yn lle « if » mewn cyd-destunau fformiol. Mae defnyddio « should » yn nodi fod y digwyddiad yn debygol ond eto'n hypothetig.

• Should you need any help, I will assist you.
  (Os bydd angen help arnoch, byddaf yn helpu.)
• Should the meeting be postponed, we will inform all attendees.
  (Os caiff y cyfarfod ei ohirio, byddwn yn hysbysu'r holl gyfranogwyr.)

3. Y zero-conditional a first-conditional, eu nodweddion arbennig

Y zero a first-conditional yw'r rhai mwyaf cyffredin yn Saesneg, gan eu bod yn mynegi sefyllfaoedd realistig neu wirioneddau cyffredinol. Fodd bynnag, mae sawl nodwedd a cynildeb ynghylch eu defnydd.

A. Defnyddio ffurfiau eraill neu amseroedd yn y « main clause» yn y zero a first-conditional

A.a. Defnyddio modau yn y « main clause »

Yn y zero a first-conditional, mae'n bosibl amnewid "will" am modau fel "can", "may", "might", neu "should" i fynegi cynildebau gwahanol.

• "Can": Mynegir gallu neu posibilrwydd.
  • If you finish your homework, you can watch TV.
    (Os byddwch chi'n gorffen eich gwaith cartref, gallwch wylio'r teledu.)
• "May" / "Might": Mynegir posibilrwydd ansicr.
  • If you study hard, you may pass the exam.
    (Os byddwch chi'n astudio'n galed, mae'n bosib y byddwch yn pasio'r arholiad.)
  • If we leave early, we might catch the train.
    (Os byddwn yn gadael yn gynnar, efallai y byddwn yn dal y trên.)
• "Should": Mynegir cyngor neu argymhelliad.
  • If you feel sick, you should see a doctor.
    (Os ydych chi'n teimlo'n sâl, dylech weld meddyg.)

A.b. Defnyddio'r amherffaith yn y « main clause »

Yn y zero a first-conditional, mae defnyddio'r imperative yn y main clause yn caniatáu rhoi cyfarwyddiadau neu orchmynion. Mae hyn yn gwneud y brawddegau yn fwy uniongyrchol.

• If you see Jane, tell her to call me.
  (Os byddwch chi'n gweld Jane, dywedwch wrthi am alw fi.)
• If it rains, take an umbrella.
  (Os yw'n bwrw glaw, cymer ymbarél.)

B. Yn y zero a first-conditional, gellir defnyddio amser arall heblaw am present simple yn y « if clause »

B.a. Amnewid y present simple am present perfect yn y « if clause »

I bwysleisio bod gweithred wedi'i chyflawni cyn canlyniad yn y dyfodol, gellir defnyddio'r present perfect yn y if clause. Mae hyn yn pwysleisio bod yr amod yn dibynnu ar weithred sydd eisoes wedi digwydd.

• If you have finished your work, we’ll go out for dinner.
  (Os ydych chi wedi gorffen eich gwaith, awn ni allan i ginio.)
• If he has called, I’ll let you know.
  (Os yw wedi ffonio, byddaf yn rhoi gwybod i chi.)

B.b. Amnewid y present simple am present continuous yn y « if clause »

Defnyddir y present continuous yn y if clause i gyfeirio at weithred sy'n digwydd ar hyn o bryd neu'n dros dro. Mae hyn yn caniatáu amodau sy'n dibynnu ar sefyllfa dros dro neu'n digwydd.

• If you’re getting tired, you should take a break.
  (Os ydych chi'n dechrau blino, dylech gymryd hoe.)
• If it’s raining, we’ll stay indoors.
  (Os yw'n bwrw glaw, byddwn yn aros y tu mewn.)

C. Yn y zero a first-conditional, gellir amnewid "if" am fynegiadau eraill

C.a. Amnewid "if" am "when"

Yn y zero a first-conditional, gellir defnyddio « when » yn lle « if » i gyflwyno'r amod (neu'r amser y digwydd y weithred).

• When the water reaches 100°C, it boils.
  (Pan fydd y dŵr yn cyrraedd 100°C, mae'n berwi.)

Ond, rhaid bod yn ofalus, gan y gall cyfnewid "if" am "when" newid ystyr y frawddeg:

• "If" yn mynegi amod ansicr, a allai neu na allai ddigwydd.
  • If she gets pregnant, they will move to a bigger house.
    (Os bydd hi'n feichiog, byddan nhw'n symud i dŷ mwy. - Nid yw'n sicr y bydd hi'n feichiog.)
• "When" yn rhagdybio y bydd y digwyddiad yn sicr.
  • When she gets pregnant, they will move to a bigger house.
    (Pan fydd hi'n feichiog, byddan nhw'n symud i dŷ mwy. - Maen nhw'n ystyried y feichiogrwydd yn sicr, dim ond mater o amser.)

C.b. Amnewid "if" am "unless" i ddweud "if not"

Yn y zero a first conditional, gellir amnewid "if" am "unless" i fynegi amod negyddol. Mae "unless" yn golygu "oni bai" ac yn cyflawni swyddogaeth debyg i "if not", ond mewn ffordd fwy cryno.

• If you don’t study, you won’t pass the exam.
  (Os nad ydych chi'n astudio, ni fyddwch yn pasio'r arholiad.)
• Unless you study, you won’t pass the exam.
  (Oni bai eich bod yn astudio, ni fyddwch yn pasio'r arholiad.)

Pwyntiau pwysig

• Ystyr negyddol: Yn wahanol i "if", mae "unless" yn mynegi cyfyngiad neu eithriad yn syth.
  • Unless he apologizes, I won’t forgive him.
    (Oni bai ei fod yn ymddiheuro, ni fyddaf yn maddau iddo.)
• Cynildeb ramadegol: Gyda "unless", nid oes angen ychwanegu gwrthddywediad yn y frawddeg (fel gyda "if not").
  • ❌ Unless you don’t study, you won’t pass the exam. (anghywir - gwrthddywediad dwbl diangen)
  • ✅ Unless you study, you won’t pass the exam.
• "Not + unless" i bwysleisio amod: Defnyddir yn aml "not + unless", sy'n golygu "dim ond os", i bwysleisio amod hanfodol. Mae'r ffurfiad hwn yn gyfystyr â "only ... if".
  • The company will only approve my application if I provide additional documents.
  • The company will not approve my application unless I provide additional documents.
    (Bydd y cwmni ond yn cymeradwyo fy nghais os byddaf yn darparu dogfennau ychwanegol.)
• Cynildeb sicrwydd: Gall defnyddio "unless" weithiau ychwanegu cynildeb fwy pendant neu absoliwt na "if" syml.

C.c. Amnewid « if » am « if and only if »

Yn y zero a first conditionals, gellir amnewid « if » am fynegiadau fel « so long as », « as long as », « on condition that », a « providing » / « provided that », sy'n nodi amod llym neu benodol. Mae'r dewisiadau hyn yn pwysleisio rheidrwydd yr amod.

• "So long as" / "As long as" (cyn belled â, ar yr amod bod)
  • You can stay here so long as you keep quiet.
    (Gallwch aros yma cyn belled â'ch bod yn aros yn dawel.)
  • As long as you work hard, you will succeed.
    (Ar yr amod eich bod yn gweithio'n galed, byddwch yn llwyddo.)
• "On condition that" (ar yr amod bod)
  • I’ll lend you my car on condition that you return it before 8 PM.
    (Byddaf yn benthyca fy nghar i chi ar yr amod eich bod yn ei ddychwelyd cyn 8pm.)
• "Providing" / "Provided that" (ar yr amod bod)
  • I will let you take a day off provided that you finish your tasks first.
    (Byddaf yn gadael i chi gymryd diwrnod i ffwrdd ar yr amod eich bod yn gorffen eich tasgau yn gyntaf.)
  • Providing the weather is good, we’ll go for a hike.
    (Ar yr amod bod y tywydd yn dda, awn ni am gerdded.)

C.d. Amnewid "if" am "so that" neu "in case"

Mewn rhai cyd-destunau, gellir amnewid "if" am "so that" (er mwyn) neu "in case" ( rhag ofn ) i fynegi bwriad neu rhagofal:

• "So that" yn cael ei ddefnyddio i ddangos fod gweithred â nod neu canlyniad dymunol:
  • I’ll explain it again so that everyone understands.
    (Byddaf yn egluro eto er mwyn i bawb ddeall.)
• "In case" yn mynegi camau rhagofalus ar gyfer posibilrwydd:
  • Take an umbrella in case it rains.
    (Cymer ymbarél rhag ofn ei fod yn bwrw glaw.)

C.e. Mynegiadau eraill sy'n gallu amnewid « if »

Dyma fynegiadau eraill nad ydynt wedi'u nodi uchod sy'n gallu amnewid « if » yn y zero a first-conditional. Ymhlith y rhain mae:

• "before" (cyn i)
• "until" (hyd nes y)
• "as soon as" (cyn gynted ag)
• "the moment" (eiliad y)
• "after" (ar ôl i)

4. Y second-conditional

Mae'r second conditional yn disgrifio sefyllfaoedd hypothetig neu annhebygol yn y presennol neu'r dyfodol. Fe'i defnyddir hefyd i roi cyngor neu i ddychmygu senarios nad ydynt yn real.

I ffurfio'r second conditional, defnyddir y strwythur hwn:

Enghraifft i siarad am sefyllfa annhebygol neu anghywir yn y presennol:

• If I had a car, I would drive to work every day.
  (Pe bai gen i gar, byddwn yn gyrru i'r gwaith bob dydd.)

Yn yr enghraifft hon, nid oes gen i gar ar hyn o bryd, felly mae'n dybiaeth sy'n groes i fy sefyllfa bresennol.

Enghraifft i siarad am sefyllfa annhebygol neu anghywir yn y dyfodol:

• If I won the lottery tomorrow, I would buy a mansion.
  (Pe bawn yn ennill yn y loteri yfory, byddwn yn prynu fila.)

Yma, mae "ennill yn y loteri yfory" yn cael ei ystyried yn annhebygol, felly defnyddir y second conditional.

Cofiwch byth defnyddio « would » yn y if-statement!

✅ If I had a car, I would drive to work every day.
❌ If I’d have a car, I would drive to work every day.

Gallwch ddarllen ein cwrs ar y past simple i ddysgu sut i ffurfio'r past simple.

A. Amnewid « would » am « could » neu « might »

Yn y second conditional, gellir amnewid "would" am "could" neu "might" i fynegi cynildebau gwahanol:

• "Could": Mynegir gallu neu posibilrwydd mewn senario hypothetig.
  • If I had more money, I could buy a new car.
    (Pe bai mwy o arian gyda fi, gallwn brynu car newydd.)
  • Mae hyn yn nodi bod y weithred yn bosibl yng nghyd-destun y senario.
• "Might": Mynegir tebygolrwydd neu ansicrwydd.
  • If she studied harder, she might pass the exam.
    (Pe bai hi'n astudio'n galetach, efallai y byddai'n pasio'r arholiad.)
  • Yma, mae pasio'r arholiad yn bosibl ond nid yn sicr.

B. « If I were » ac nid « If I was »

Yn y second conditional, arferir defnyddio "were" i bob pwnc (gan gynnwys "I", "he", "she", "it") yn lle "was", gan fod hyn yn adlewyrchu natur hypothetig y frawddeg.

Mae defnyddio "were" yn cael ei ystyried yn fwy cywir yn y adeiladau hypothetig ffurfiol neu ysgrifenedig. Fodd bynnag, mae "If I was" yn ymddangos weithiau mewn iaith lafar, ond mae'n llai swynol neu ffurfiol.

Yn gryno: "If I were" yw'r ffurf safonol a'r un a argymhellir yn y second conditional, yn enwedig mewn cyd-destun academaidd neu fformiol.

• If I were rich, I would travel the world.
  (Pe bawn yn gyfoethog, byddwn yn teithio'r byd.)
• If he were taller, he could play basketball professionally.
  (Pe bai'n dalach, gallai chwarae pêl-fasged yn broffesiynol.)

C. Mynegi dewis yn y first a second-conditional gyda « rather »

Gellir defnyddio "rather" yn y first a second conditional i ddangos dewis rhwng dwy weithred neu sefyllfa.

• First conditional: If it rains tomorrow, I'd rather stay at home than go out.
  (Os yw'n bwrw glaw yfory, byddai'n well gen i aros gartref nag mynd allan.)
• Second conditional: If I had more free time, I'd rather read a book than watch TV.
  (Pe bai mwy o amser rhydd gyda fi, byddai'n well gen i ddarllen llyfr nag edrych ar y teledu.)

D. Defnyddio « wish » yn y second conditional

Yn y second conditional, gellir defnyddio « wish » i fynegi dymuniadau neu edifeirwch ynghylch sefyllfaoedd cyfredol neu dyfodol angwirioneddol neu annhebygol. Defnyddir y past simple neu could ar ôl « wish ».

• If I spoke Spanish, I would apply for the job.
  → I wish I spoke Spanish so I could apply for the job.
• If she had more free time, she would travel the world.
  → I wish she had more free time so she could travel the world.

Peidiwch â rhoi modal ar ôl wish, gan fod wish eisoes yn modal. Defnyddiwch y past simple ar ôl wish.
❌ I wish I would have more time.
✅ I wish I had more time.

I ddysgu mwy am y modal wish, gallwch gyfeirio at ein cwrs ar y modau.

5. Y first a second-conditional, eu nodweddion arbennig

A. Mynegi amod rhagofynnol yn y first a second-conditional gyda « be to »

Defnyddir y mynegiad "be to" yn y first a second conditional i ddangos amod sy'n rhaid ei gyflawni cyn y gweithrediad prifol. Mae hyn yn rhoi naws mwy fformiol neu awdurdodol i'r amod.

• First conditional:
  • If you are to pass the exam, you must study harder.
    (Os ydych am basio'r arholiad, mae'n rhaid i chi astudio'n galetach.)
• Second conditional:
  • If she were to accept the job offer, how would she manage the relocation?
    (Pe bai hi'n derbyn y cynnig swydd, sut fyddai hi'n rheoli'r symud?)
  • Yma, mae "were to" yn ychwanegu dybiaeth fwy ffurfiol.

B. Sut i ddewis rhwng y first a second-conditional?

Mae'r dewis rhwng y first a'r second conditional yn dibynnu ar debygolrwydd neu realiti'r sefyllfa:

• First conditional: Defnyddir ar gyfer sefyllfaoedd iawn debygol yn y dyfodol.
  • If it rains tomorrow, I’ll stay home.
    (Os yw'n bwrw glaw yfory, byddaf yn aros gartref.)
• Second conditional: Defnyddir ar gyfer sefyllfaoedd hypothetig, annhebygol neu amhosibl yn y presennol neu'r dyfodol.
  • If I had a million dollars, I’d buy a mansion.
    (Pe bai gen i filiwn o ddoleri, byddwn yn prynu fila.)

6. Y third-conditional

Mae'r third conditional yn cyfeirio at sefyllfaoedd hypothetig yn y gorffennol, a ddefnyddir yn aml i fynegi edifeirwch am y gorffennol. Mae'n disgrifio digwyddiadau na ddigwyddodd a'u canlyniadau dychmygol. Cofiwch, defnyddir y third conditional yn unig ar gyfer ffeithiau gorffennol angwirioneddol neu ddychmygol.

I ffurfio'r third-conditional, defnyddir y strwythur hwn

I ddysgu mwy, gallwch ddarllen ein cwrs ar y past perfect.

• If I had known, I would have helped you.
  (Pe bawn wedi gwybod, byddwn wedi helpu chi.)
• If she had not ignored the instructions, she would have avoided the mistake.
  (Pe na bai hi wedi anwybyddu'r cyfarwyddiadau, byddai wedi osgoi'r camgymeriad.)
• If they had left earlier, they wouldn’t have missed the flight.
  (Pe baen nhw wedi gadael yn gynharach, ni fyddent wedi colli'r hediad.)

Cofiwch, fel gyda'r second-conditional, byth defnyddio « would » yn y if-statement!

✅ If she had worked harder, she would have succeeded.
❌ If she would have worked harder, she would have succeeded.

A. Amnewid « would » am « could » neu « might »

Yn y third conditional, gellir amnewid "would" am "could" neu "might" i fynegi cynildebau gwahanol:

• "Could" yn mynegi gallu neu posibilrwydd mewn sefyllfa gorffennol angwirioneddol.
  • If I had saved more money, I could have bought a house.
    (Pe bawn wedi arbed mwy o arian, gallwn fod wedi prynu tŷ.)
    • Mae hyn yn nodi y byddai prynu tŷ wedi bod yn bosibl yn y senario hwn.
• "Might" yn mynegi tebygolrwydd neu ansicrwydd mewn senario gorffennol.
  • If she had taken the earlier train, she might have arrived on time.
    (Pe bai hi wedi cymryd y trên cynharaf, efallai y byddai wedi cyrraedd ar amser.)
  • Yma, mae cyrraedd ar amser yn bosibl ond nid yn sicr.

B. Defnyddio « wish » yn y third conditional

Yn y third conditional, gellir defnyddio « wish » i fynegi edifeirwch ynghylch digwyddiadau yn y gorffennol na ddigwyddodd fel y dymunwyd. Dilynir hyn gan past perfect i ddangos bod y gorffennol yn cael ei ddychmygu'n wahanol.

• If I had studied harder, I would have passed the test.
  → I wish I had studied harder so I could have passed the test.
• If we had arrived earlier, we would have seen the performance.
  → I wish we had arrived earlier so we could have seen the performance.

Peidiwch â rhoi modal ar ôl wish, gan fod wish eisoes yn modal. Defnyddiwch y past simple ar ôl wish.
❌ I wish I would have studied harder
✅ I wish I had studied harder.

I ddysgu mwy am y modal wish, cyfeiriwch at ein cwrs ar y modau.

7. Y mixed-conditional

Mae'r mixed conditionals yn cyfuno elfennau o'r second a'r third conditional. Fe'i defnyddir i fynegi sefyllfaoedd lle mae gweithred yn y gorffennol â canlyniadau yn y presennol, neu i'r gwrthwyneb.

I ffurfio'r mixed-conditional, defnyddir y strwythur hwn:

• If I had studied medicine, I would be a doctor now.
  (Pe bawn wedi astudio meddygaeth, byddwn yn feddyg nawr.)
• If I had worked harder at school, I would have a better job now.
  (Pe bawn wedi gweithio'n galetach yn yr ysgol, byddwn yn cael swydd well nawr.)
• If she hadn't missed the train, she would be here with us.
  (Pe na bai hi wedi colli'r trên, byddai yma gyda ni.)

Casgliad

I gloi, mae'r amodau yn hollbwysig i fynegi syniadau cymhleth, hypothesis, tebygolrwydd neu edifeirwch. Maen nhw'n ymddangos ym mhobman yn y TOEIC® ac yng nghyffro bywyd bob dydd, felly bydd meistroli nhw'n eich galluogi i gyfathrebu'n well ac yn fwy manwl. Gyda ymarfer, byddwch yn hyderus yn eu defnyddio mewn llawer o sefyllfaoedd, boed yn broffesiynol neu'n bersonol!

Cyrsiau eraill i baratoi ar gyfer TOEIC®

• 🔗 Cwrs cyflawn i baratoi ar gyfer TOEIC®