Námskeið um beinan og óbeinan frásagnarmáta í ensku - TOEIC® undirbúningur
Beinn frásagnarmáti og óbeinn frásagnarmáti (á ensku, reported speech) eru tvær leiðir til að endursegja orð einhvers annars.
- Beinn frásagnarmáti felur í sér að endursegja nákvæmlega það sem einhver sagði, yfirleitt með gæsalöppum.
- Óbeinn frásagnarmáti felur í sér að gefa upp inntak þess sem var sagt, án þess að nota sömu orð.
Þetta námskeið miðar að því að útskýra þessar tvær leiðir til að endursegja orð á ensku, að sýna muninn á þeim og kynna grundvallarreglur til að breyta beinum frásagnarmáta í óbeinan frásagnarmáta.
Beinn frásagnarmáti (Direct Speech)
Beinn frásagnarmáti á ensku felur í sér að endursegja orð einhvers nákvæmlega. Hann er yfirleitt auðkenndur með gæsalöppum.
- John sagði, "I'm going to the store."
- Hún spurði, “Are you coming with me?”
Einkenni beins frásagnarmáta
- Notkun gæsalappa: Beinn frásagnarmáti er settur milli gæsalappa á ensku: “...”
- Rétt notkun greinarmerkja: Greinarmerki (punktur, komma, spurningarmerki...) eru yfirleitt innan gæsalappanna.
- Uppskipting á röð frumlag-setningarliður möguleg ef um spurningu er að ræða: “Are you coming with me?”
- Tíðarform: Tíðarform í beinum frásagnarmáta halda sér eins og þau voru sögð af upprunalegum aðila.
Óbeinn frásagnarmáti (Indirect Speech eða Reported Speech)
Óbeinn frásagnarmáti (eða reported speech) gerir kleift að segja frá orðum einhvers án þess að vitna í þau orðrétt. Þessi frásagnarmáti einkennist af skorti á gæsalöppum og krefst yfirleitt aðlögunar á fornöfnum, tíðarformum og tíma- eða staðsetningarorðum.
- Beinn frásagnarmáti: Mary said, “I love reading books.”
- Óbeinn frásagnarmáti: Mary said that she loved reading books.
Almennt gerir óbeinn frásagnarmáti kleift að:
- Draga saman eða endurtaka meginatriði skilaboða.
- Forðast orðrétta endurtekningu.
- Samþætta eðlilega orð í frásögn.
Við munum í næsta hluta skoða hvernig á að breyta setningu úr beinum frásagnarmáta í óbeinan frásagnarmáta.
Frá beinum yfir í óbeinan frásagnarmáta
Til að breyta beinum frásagnarmáta í óbeinan frásagnarmáta á ensku þarf yfirleitt að breyta:
- Inngangsverbi (til dæmis said, told, asked, o.s.frv.).
- Persónufornöfnum (I, you, we...) til að aðlaga þau að nýju sjónarhorni.
- Tíðarformi (kallað backshift, sem felur í sér að færa söguna yfir í eldri tíð).
- Tíma- og staðsetningarorðum (now, today, tomorrow...).
Skref 1: Breyting á fornöfnum
Persónufornöfn verða að vera aðlöguð miðað við hver segir frá:
| Beinn frásagnarmáti | Óbeinn frásagnarmáti | Dæmi |
|---|---|---|
| "I" | he / she (eftir því sem við á) | I am hungry. → He said he was hungry. |
| "we" | they | We need more time. → They said they needed more time. |
| "you" | I / we (eða he/she/they eftir aðstæðum og frásagnaraðila) | You should come with me. → She told me I should come with her. (eða) He told us we should go with him. |
Skref 2: Breyting á tíðarformum
Á ensku, þegar talað er um orð sem voru sögð í nútið, þá eru þau yfirleitt færð yfir í þátíð, sérstaklega þegar inngangsverbið er í þátíð (said, told...). Hér er yfirlit yfir tíðarbreytingar, einnig kallað backshift á ensku:
| Beinn frásagnarmáti (tíðarform) | Óbeinn frásagnarmáti (tíðarform) | Dæmi |
|---|---|---|
| Present Simple | Past Simple - þátíð | I play football. → He said he played football. |
| Present Continuous | Past Continuous | I am playing football. → He said he was playing football. |
| Present Perfect | Past Perfect | I have played football. → He said he had played football. |
| Past Simple - þátíð | Past Perfect | I played football. → He said he had played football. |
| Past Continuous | Past Perfect Continuous | I was playing football. → He said he had been playing football. |
| Future með will | Conditional með would | I will play football tomorrow. → He said he would play football the next day. |
| Modalar: can / could | Modalar: could | I can play football. → He said he could play football. |
| Modalar: may / might | Modalar: might | I may play football. → He said he might play football. |
| Modalar: must | Modalar: had to | I must play football. → He said he must play football. |
Undantekningar og sértilvik
- Ef staðan sem sagt er frá er enn sann (almennt gilt eða enn gilt á þeim tíma sem sagt er frá), má halda nútíðinni.
- Beint: The teacher said, "The earth revolves around the sun."
- Óbeint: The teacher said (that) the earth revolves around the sun.
- Ef inngangsverbið er í nútíð (she says, he tells us), halda tíðarformið sér.
- Beint: "I have a new car."
- Óbeint: She says she has a new car.
- Modalar could, might, should, would og ought to halda sér óbreytt í óbeinum frásagnarmáta.
- Beint: "I could play better."
- Óbeint: He said he could play better.
Skref 3: Breyting á tíma- og staðsetningarorðum
Þegar breytt er í óbeinan frásagnarmáta þarf yfirleitt að aðlaga lýsingarorð (adverb) og tímaviðmið:
| Beinn frásagnarmáti | Óbeinn frásagnarmáti | Dæmi |
|---|---|---|
| now | then, at that time | I am studying now. → He said he was studying then. |
| today | that day | I have an exam today. → She said she had an exam that day. |
| yesterday | the day before, the previous day | I saw him yesterday. → He said he had seen him the day before. |
| tomorrow | the next day, the following day | I will call you tomorrow. → She said she would call me the next day. |
| last week/month/year | the previous week/month/year | I went to Paris last year. → He said he had gone to Paris the previous year. |
| next week/month/year | the following week/month/year | We will start the project next week. → They said they would start the project the following week. |
| here | there | I am staying here. → She said she was staying there. |
| this | that | I like this book. → He said he liked that book. |
| these | those | I bought these shoes. → She said she had bought those shoes. |
| ago | before | I met her two years ago. → He said he had met her two years before. |
Inngangsverb (reporting verbs)
Almennt, til að mynda óbeinan eða beinan frásagnarmáta, er ingangsverbið „say“ oftast notað.
Hins vegar eru einnig önnur inngangsverb sem sjást í töflunni hér að neðan. Við höfum einnig bætt við hvernig setningin er mynduð, þar sem sum verb fylgja sagnfyllingu (infinitive), önnur gerund...
| Inngangsverb | Beiting (structure) | Dæmi |
|---|---|---|
| to tell | beint andlag (direkt objekt) + sagnfylling | She told me to finish my homework. |
| to ask | beint andlag + sagnfylling | He asked her to help him. |
| to advise | beint andlag + sagnfylling | The doctor advised me to rest for a few days. |
| to warn | beint andlag + sagnfylling | She warned us not to go into the forest. |
| to suggest | gerund (-ing form) | He suggested going to the park. |
| to explain | „that“ + setning | She explained that she couldn’t attend the meeting. |
| to say | „that“ + setning | He said that he would arrive late. |
| to recommend | gerund (-ing form) | They recommended taking the earlier train. |
| to insist | gerund (-ing form) eða „that“ | She insisted on coming with us. She insisted that we leave immediately. |
| to agree | sagnfylling | He agreed to help me with my project. |
| to promise | sagnfylling | She promised to call me later. |
| to refuse | sagnfylling | He refused to apologize for his mistake. |
| to apologize | forsetning (preposición) + gerund (for + -ing) | He apologized for being late. |
| to admit | gerund (-ing form) eða „that“ | She admitted cheating in the exam. She admitted that she had made a mistake. |
| to deny | gerund (-ing form) eða „that“ | He denied stealing the money. He denied that he had stolen the money. |
| to encourage | beint andlag + sagnfylling | They encouraged me to apply for the position. |
| to forbid | beint andlag + sagnfylling | The teacher forbade us to use our phones during the exam. |
Munur á say og tell
Það er mikilvægur munur á þessum tveimur inngangsverbum:
- say er yfirleitt fylgt beint af frásögninni eða „that“.
- She said (that) she was tired.
- tell er alltaf fylgt af beinu andlagi (me, you, him, her...) áður en „that“ kemur.
- She told me (that) she was tired.
Spurningar í óbeinum frásagnarmáta
Yes/No Spurningar
Til að breyta lokaðri spurningu í óbeinan frásagnarmáta, er notað „if“ eða „whether“.
- He asked, "Do you like coffee?" → He asked if I liked coffee.
Í þessu tilviki hverfur röðin frumlag/sagnfylling (ekki lengur Do you).
Wh-Spurningar
Til að endursegja spurningu sem byrjar á who, what, when, where, why, how, o.s.frv., heldur maður spurnarorðinu, en röðin verður eðlileg (frumlag fyrir framan sögn).
- Why was he late? → She asked me why he was late.
(„was“ og „he“ eru í réttri röð í óbeinum frásagnarmáta.) - She asked, "Where are you going?" → She asked where I was going.
Skipanir í óbeinum frásagnarmáta
Til að endursegja skipun, beiðni eða ráð, er yfirleitt notað to + sagnfylling eða orðasambönd eins og „told someone to do something“ eða „asked someone to do something“.
-
Með "told someone to do something":
- Open the door! → He told me to open the door.
-
Með "asked someone to do something":
- Please, sit down. → She asked me to sit down.
Niðurstaða
Beinn frásagnarmáti og óbeinn frásagnarmáti eru tvær grunnleiðir til að endurtaka orð á ensku. Beinn frásagnarmáti, auðþekktur vegna gæsalappa, endursegir upprunalegu orðin nákvæmlega. Óbeinn frásagnarmáti krefst hins vegar að aðlaga fornöfn, tíðarform og lýsingarorð til að segja sögu.
Þessar byggingar og blæbrigði eru oft prófaðar á TOEIC®, sérstaklega í málfræðis- og lesskilningshlutanum.