Курс за каузатив во англискиот јазик - Подготовка за TOEIC®

Каузативот во англискиот јазик претставува група конструкции кои овозможуваат да се изрази идејата дека некоја личност натерала некој друг да направи нешто или натерала да се направи нешто со некој предмет.
На пример, во реченицата "I had my car washed," не се кажува кој ја измил колата, само дека јас натерав некој друг да ја измие.
Каузативот се користи најчесто со следниве глаголи, секој со мали разлики во нијансите на значењето.
- Make: да се натера или присили некој да направи нешто
- Have: да се натера да се направи нешто (често од професионалец или трета личност)
- Get: да се убеди некој или да се поттикне некој да направи нешто
- Let: да се дозволи или овозможи некој да направи нешто
- Help: да се помогне некој да направи нешто
Постојат 2 форми на реченици кај каузативот, кои ќе ги разгледаме во следните две секции:
1. Кога не се споменува личноста што треба да ја изврши акцијата
Во оваа категорија, акцентот е ставен на самата акција или резултатот, без да се прецизира кој ја извршил акцијата. Оваа форма најчесто се користи за услуги, професионални задачи и ситуации каде идентитетот на извршителот не е важен.
A. Have + објект (предмет) + минато учество (past participle)
Оваа форма се користи за да се покаже дека услуга или акција е извршена за субјектот од некој друг. Обично се користи во формални или неутрални контексти.
- I had my car washed yesterday.
(Ја натерав мојата кола да биде измиена вчера.) - She will have her hair cut before the party.
(Таа ќе ги натера нејзината коса да биде потстригана пред забавата.) - They had their house painted last summer.
(Тие ја натераа нивната куќа да биде обоена минатото лето.)
B. Get + објект (предмет) + минато учество (past participle)
“Get” е повеќе неформален од have, и често се користи кога има елемент на труд, договарање или убедување за да се заврши акцијата.
- I got my phone fixed this morning.
(Ја натерав мојот телефон да биде поправен утрово.) - She's getting her car cleaned now.
(Таа ја натера нејзината кола да биде измиена токму сега.) - We’ll get the project finished by the end of the week.
(Ќе го натераме проектот да биде завршен до крајот на неделата.)
C. Will need + објект (предмет) + минато учество (past participle)
Оваа форма го потенцира идниот императив за добивање на резултатот или услугата.
- The documents will need to be signed by tomorrow.
(Документите ќе треба да бидат потпишани до утре.) - The house will need to be painted after the winter.
(Куќата ќе треба да биде обоена по зимата.)
D. Want + објект (предмет) + минато учество (past participle)
Оваа форма изразува желба или преференција за акција која треба да биде извршена од некој друг.
- I want this letter typed immediately.
(Сакам ова писмо да биде напишано веднаш.) - She wants her hair dyed for the event.
(Таа сака нејзината коса да биде обоена за настанот.) - They want the windows cleaned before the guests arrive.
(Тие сакаат прозорците да бидат измиени пред да дојдат гостите.)
2. Кога се споменува личноста што треба да ја изврши акцијата
Во оваа категорија се прецизира кој е задолжен да ја изврши акцијата. Ова овозможува да се нагласи актерот и да се укажува дали акцијата е со дозвола, присила или убедување.
A. Have + дополнување (личност) + основен глагол (base form)
Оваа форма овозможува да се замоли или да се даде одговорност на личност за извршување на одредена акција.
- I had the gardener trim the bushes.
(Ја натерав градинарот да ги потстриже грмушките.) - She had her assistant book the flights.
(Таа го натера нејзиниот асистент да ги резервира летовите.)
B. Make + дополнување (личност) + основен глагол (base form)
Оваа форма означува дека некој е присилен или обврзан да направи нешто.
- The teacher made the students redo the exercise.
(Наставникот ги натера учениците да ја преправаат вежбата.) - My parents made me apologize.
(Моите родители ме натераа да се извинувам.)
C. Let + дополнување (личност) + основен глагол (base form)
Оваа форма овозможува давање дозвола на некој да направи акција.
- My parents let me go to the concert.
(Моите родители ми дозволија да одам на концертот.) - He let his friend borrow his bike.
(Тој му дозволи на својот пријател да го позајми неговиот велосипед.)
D. Will/Would + дополнување (личност) + основен глагол (base form)
Оваа форма овозможува да се понуди или да се инсистира акцијата да биде спроведена во иднината.
- I will have you know the truth.
(Ќе те натерам да ја дознаеш вистината.) - Would you let me explain?
(Би ми дозволил ли да објаснам?)
E. Други глаголи
Некои глаголи овозможуваат да се спомене личност со јасна намера (убедување, дозволување, присила, итн.):
Глагол | Структура | Пример |
---|---|---|
Persuade | Persuade + личност + to + основен глагол | She persuaded him to join the club. |
Order | Order + личност + to + основен глагол | The officer ordered the soldiers to wait. |
Allow | Allow + личност + to + основен глагол | They allowed us to leave early. |
Force | Force + личност + to + основен глагол | The storm forced them to delay the trip. |
Заклучок
Каузативот овозможува да се изрази дека некоја друга личност ги извршува акциите, било да се најмногу нагласува самата акција, било лицето што ја извршува.
Запомнете ги двете главни категории:
- Без спомнување на личноста: Акцентот е на резултатот
- I had my car fixed.
- Со спомнување на личноста: Се нагласува кој дејствува и зошто
- I made him apologize.
Секој глагол носи нијанса: have (да се довери), get (да се убеди), make (да се присили), let (да се дозволи).