Námskeið um notkun hjálparsagna til að gefa ráð - Undirbúningur fyrir TOEIC®

Í TOEIC® prófinu er lykilatriði að kunna að nota hjálparsagnir til að gefa ráð. Á ensku eru mismunandi aðferðir til að stinga einhverju upp á eða hvetja einhvern til að gera eitthvað. Algengustu eru: should, ought to og had better. Aðrar uppbyggingar eins og could eða setningar með might want to henta vel til að gefa mildara eða óbeint ráð.

1. « Should » til að gefa ráð eða mæla með

A. Hvenær á að nota « Should »?

Hjálparsögnin « should » er notuð til að gefa ráð eða stinga upp á einhverju. Hún er notuð þegar maður vill leggja til aðgerð eða hugmynd sem virðist best í stöðunni, en ekki sem stranga skyldu. Should má nota bæði í persónulegu og faglegu samhengi því hún er kurteis.

• You should eat more fruits and vegetables.
  (Þú ættir að borða meira af ávöxtum og grænmeti.)
• I think you should call your parents more often.
  (Ég held að þú ættir að hringja oftar í foreldra þína.)
• Should we leave now or wait a bit longer?
  (Eigum við að fara núna eða bíða aðeins lengur?)
• She should try to finish her project before the deadline.
  (Hún ætti að reyna að klára verkefnið sitt fyrir skiladag.)

B. Hvenær á að nota « Shouldn't »?

Hjálparsögnin « shouldn’t » (neikvætt form af should) er notuð til að ráðleggja að gera ekki eitthvað. Hún vísar til aðgerðar eða hegðunar sem er ekki mælt með eða gæti haft slæmar afleiðingar. Rétt eins og should er shouldn’t kurteis og óþvingandi; hún stingur bara upp á að forðast eitthvað sem er ekki best eða gæti verið vandamál.

• You shouldn’t worry so much about what people think.
  (Þú ættir ekki að hafa svona miklar áhyggjur af því hvað öðrum finnst.)
• He shouldn’t spend all his money on unnecessary gadgets.
  (Hann ætti ekki að eyða öllum peningunum sínum í óþarfa græjur.)
• They shouldn’t ignore the safety instructions.
  (Þau ættu ekki að hunsa öryggisleiðbeiningarnar.)

C. Í hvaða tímum á að nota « Should » og « Shouldn’t »?

Nútið og nálæg framtíð

Þetta er aðalnotkun should og shouldn’t. Þau eru notuð til að gefa ráð eða stinga upp á einhverju í núverandi eða yfirvofandi aðstæðum.

• You should study for the test tomorrow.
  (Þú ættir að læra fyrir prófið á morgun.)
• You shouldn’t eat so much junk food.
  (Þú ættir ekki að borða svona mikið ruslfæði.)

Til að tala um fortíð

Notaðu should have + past participle eða shouldn’t have + past participle til að lýsa eftirsjá, gagnrýni eða ráði sem átti að fylgja í fortíðinni.

• You should have called me earlier.
  (Þú hefðir átt að hringja í mig fyrr.)
• He shouldn’t have spent so much money on that car.
  (Hann hefði ekki átt að eyða svona miklum peningum í þetta bíl.)
• They should have arrived by now.
  (Þau ættu að vera komin núna.)

2. « Ought to » til að gefa ráð í formlegu samhengi

Hálfhjálparsögnin « ought to » hefur nánast sama þýðingu og should, en er mun formlegri. Yfirleitt er « ought to » sjaldan notuð í daglegu tali.

• You ought to see a doctor if you keep feeling sick.
  (Þú ættir að fara til læknis ef þér líður enn illa.)
• He ought to pay more attention to the details.
  (Hann ætti að veita smáatriðunum meiri athygli.)
• We ought to finish this report before going home.
  (Við ættum að klára þessa skýrslu áður en við förum heim.)
• You ought not to speak so rudely to your coworkers.
  (Þú ættir ekki að tala svona dónalega við samstarfsfólkið þitt.)
• Ought she to call her boss now or wait until tomorrow?
  (Ætti hún að hringja í yfirmann sinn núna eða bíða til morguns?)

3. « Had better » til að gefa viðvörun

Setningin « had better » (oft stytt í 'd better) er líka notuð til að gefa ráð, en hún felur í sér meiri brýningu eða alvarleika en should. Stundum hljómar hún eins og viðvörun. Notkunin bendir oft til að afleiðingar séu neikvæðar ef ráðið er ekki fylgt.

Á íslensku má oft þýða sem « þú ættir frekar að... » eða « það væri betra að... ».

• You’d better leave now if you don’t want to miss your flight.
  (Þú ættir frekar að fara núna ef þú vilt ekki missa af fluginu þínu.)
• He had better not forget his presentation.
  (Það væri betra fyrir hann að gleyma ekki kynningunni sinni.)
• They’d better check the weather forecast before going hiking.
  (Þau ættu frekar að skoða veðurspána áður en þau fara í göngu.)
• You’d better call her right away, or she’ll worry.
  (Þú ættir frekar að hringja í hana strax, annars verður hún áhyggjufull.)
• We’d better study for the test tomorrow.
  (Við ættum frekar að læra fyrir prófið á morgun.)

4. « Could » til að gera tillögu

Hjálparsögnin could er notuð til að gera tillögu eða leggja til hugmynd á mildari og óbeinni hátt en með should. Hún hentar þegar þú vilt bjóða upp á valmöguleika eða benda á möguleika án þess að þrýsta.

• You could talk to your manager about getting a raise.
  (Þú gætir talað við yfirmanninn þinn um launahækkun.)
• You could try a different approach for this project.
  (Þú gætir prófað aðra aðferð fyrir þetta verkefni.)

Ef þú vilt vita meira um hvernig á að gefa tillögur, getur þú skoðað þessa grein: Hjálparsagnir til að gefa tillögu

5. « Might want to » fyrir mjög óbeint ráð

Setningin might want to er notuð til að gefa mjög óbeint og prúðmannlegt ráð. Hún hentar sérstaklega í aðstæðum þar sem þú vilt vera nærgætinn eða ekki virka þrýstandi. Þessi formúla gerir ráð fyrir að viðmælandinn fái mikið frelsi til að ákveða sjálfur.

• You might want to take a break if you feel tired.
  (Þú gætir viljað taka pásu ef þér líður þreyttur.)
• They might want to consider hiring more staff.
  (Þau gætu viljað íhuga að ráða fleira starfsfólk.)

6. « Why don’t you...? » til að stinga upp á hugmynd

Setningin Why don’t you...? er oft notuð í talmáli til að stinga upp á hugmynd eða bjóða lausn. Hún er frábær leið til að hvetja einhvern til að íhuga aðgerð án þess að virka þrýstandi.

• Why don’t you join us for dinner tonight?
  (Af hverju kemur þú ekki með okkur í mat í kvöld?)
• Why don’t you try calling customer service?
  (Af hverju prófarðu ekki að hringja í þjónustuverið?)

7. « You’d be better off + V-ing / with something » til að mæla með betri valkosti

Idiómatíska setningin You’d be better off er notuð til að segja að manneskjan væri betur sett ef hún gerði eitthvað. Hún leggur til valkost sem virðist hagstæðari eða betri en núverandi aðstæður.

Form: You’d be better off + V-ing

• You’d be better off spending your time on more productive tasks.
  (Þú værir betur sett(ur) með að verja tímanum þínum í afkastameiri verkefni.)
• We’d be better off finding a cheaper supplier.
  (Við værum betur sett að finna ódýrari birgja.)

Form: You’d be better off + with something

• You’d be better off with a reliable car for long trips.
  (Þú værir betur sett(ur) með traustan bíl fyrir langar ferðir.)
• They’d be better off with a more experienced team for this project.
  (Þau væru betur sett með reyndara teymi fyrir þetta verkefni.)

Niðurstaða

Mundu að hver hjálparsögn eða setning gefur mismunandi blæ: should fyrir venjuleg ráð, might eða could til að gefa mildari tillögu, og had better til að leggja áherslu á mikilvægi eða afleiðingar.

Það mikilvægasta er að velja rétt orð eftir samhengi. Þessi samantektartafla hjálpar þér að muna þau og forðast algeng mistök!

Samantekt á hjálparsögnum til að gefa ráð

Mikilvæg atriði og algeng mistök með hjálparsagnir til að gefa ráð

1. Ruglingur með sagnir sem krefjast "to"
   • Mundu: með should, ought to, had better, could, might want to kemur sögnin í grunnformi (nema fyrir ought to, þar sem „to“ er fyrir fram).
   • Rangt: You should to go. / Rétt: You should go.
2. Notkun “must” í stað “should”
   • Must lýsir sterkri skyldu eða nauðsyn. Það er ekki ráðlegt að nota það til að gefa ráð, því það er of mikið boð.
   • Dæmi: You must finish this report by tonight. (Næstum óumflýjanleg skylda)
   • Fyrir ráð er betra: You should finish this report by tonight.
3. Spurningaform
   • Rétt spurningaform með should er: Should we wait here? ekki Do we should wait here?
4. Notkun neitunar
   • Með should: You shouldn’t eat so much junk food.
   • Með had better: You had better not stay up too late.
5. Formlegt og óformlegt samhengi
   • Sumar setningar eins og had better eða you'd be better off geta verið of beinskeyttar í formlegu samhengi. Þá er betra að nota should eða might want to fyrir kurteisari tón.
   • You had better submit the report today. (Of beint í formlegu samhengi)
   • You should submit the report today. (Kurteisara og viðeigandi)
6. Notkun « Could » og « Might » til mildari ráðgjafar
   • Þessar hjálparsagnir henta vel til að gefa milda ráðgjöf og forðast að vera skipandi eða stjórnsamur.
   • You might want to review this document before sending it.
     (Þú gætir viljað fara yfir þetta skjal áður en þú sendir það.)
   • You could try another method for this project.
     (Þú gætir prófað aðra aðferð fyrir þetta verkefni.)

Önnur námskeið um hjálparsagnir

Ef þú vilt fræðast meira um hjálparsagnir getur þú skoðað hin námskeiðin okkar:

• 🔗 Yfirlit yfir hjálparsagnir fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu getu fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu leyfis fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu skyldu fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu banns fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu skorts á skyldu fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu tillögu og uppástungu fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu ásetnings eða nálægrar framtíðar fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu líkur og óvissu fyrir TOEIC®
• 🔗 Námskeið um tjáningu óskar eða áherslu fyrir TOEIC®