Cursus over conditionals in het Engels - TOEIC® voorbereiding

De conditionals in het Engels maken het mogelijk situaties en hun gevolgen uit te drukken. Ze komen veel voor in de TOEIC®, omdat ze zowel feiten, waarschijnlijkheden als hypothesen weergeven. Deze cursus behandelt de verschillende types conditionals, hun structuur, gebruik en nuances.

Maar wat is een conditionele zin?

Zoals gezegd in de introductie is een conditionele zin een zin waarmee je een voorwaarde uitdrukt. Deze zin bestaat uit twee delen:

• De conditionele bijzin (genoemd « if clause »): deze drukt de voorwaarde uit.
• De hoofdzin (genoemd « main clause »): deze geeft het resultaat of de gevolg aan.

De algemene structuur van een conditionele zin is dus: « If + voorwaarde, resultaat »

• If it rains, I will stay home. (Als het regent, blijf ik thuis.)

Beide delen kunnen worden omgedraaid zonder dat dit de betekenis verandert, maar in dat geval is een komma niet nodig:

• I will stay home if it rains.

Er bestaan 5 types conditionals in het Engels:

1. Zero-conditional
2. First-conditional
3. Second-conditional
4. Third-conditional
5. Mixed-conditional

Afhankelijk van de context van de actie, de tijd, de waarschijnlijkheidsgraad, enz., kies je het ene type conditional boven het andere. We gaan alle types conditionals in de volgende secties toelichten.

1. De zero-conditional

De zero-conditional drukt algemene feiten, universele waarheden of voorspelbare resultaten uit. Het wordt vaak gebruikt om te praten over wetenschap, regels of gewoontes.

Om de zero-conditional te vormen, gebruik je de volgende structuur:

• If you heat water to 100°C, it boils.
  (Als je water tot 100 °C verwarmt, kookt het.)
• If people don't exercise, they gain weight.
  (Als mensen niet bewegen, komen ze aan.)
• If you press this button, it turns off.
  (Als je op deze knop drukt, gaat hij uit.)

Om te weten of een zin een zero-conditional is, kun je « if » vervangen door « every time ». Deze vorm drukt namelijk een algemene waarheid uit, dus de voorwaarde is altijd waar.

2. De first-conditional

De first-conditional drukt mogelijk of waarschijnlijk gebeurtenissen in de toekomst uit. Het wordt gebruikt wanneer de voorwaarde realistisch is.

Om de first-conditional te vormen, gebruik je de volgende structuur:

• If it rains, I will stay at home.
  (Als het regent, blijf ik thuis.)
• If she studies, she will pass the test.
  (Als ze studeert, zal ze slagen voor het examen.)
• If they arrive on time, we will start the meeting.
  (Als ze op tijd aankomen, beginnen we de vergadering.)

Je kunt ons cursus over de present simple lezen om te leren hoe je de present simple vormt.

A. Geen « will » na een « if »

Zoals we zagen in de cursus over de toekomst (beschikbaar hier), mag je geen « will » in hetzelfde deel van de zin zetten als waar « if » centraal staat:

❌ If I will go to London, I will visit Big Ben.
✅ If I go to London, I will visit Big Ben.

B. De first-conditional met « should » in plaats van « if » in formele contexten

In de first-conditional kun je in formele contexten « if » vervangen door « should ». Het gebruik van « should » geeft aan dat het gebeuren waarschijnlijk is, maar toch hypothetisch blijft.

• Should you need any help, I will assist you.
  (Mocht u hulp nodig hebben, zal ik u helpen.)
• Should the meeting be postponed, we will inform all attendees.
  (Mocht de vergadering worden uitgesteld, zullen we alle deelnemers informeren.)

3. De zero-conditional en first-conditional, bijzonderheden

De zero en first-conditional zijn het meest gebruikt in het Engels, omdat ze realistische situaties of algemene waarheden uitdrukken. Er bestaan echter verschillende bijzonderheden en nuances in hun gebruik.

A. Andere vormen of tijden in de « main clause » bij zero en first-conditional

A.a. Gebruik van modale werkwoorden in de « main clause »

In de zero en first-conditional kun je "will" vervangen door modale werkwoorden zoals "can", "may", "might" of "should" om verschillende nuances uit te drukken.

• "Can" : Drukt een mogelijkheid of bekwaamheid uit.
  • If you finish your homework, you can watch TV.
    (Als je je huiswerk af hebt, mag je tv kijken.)
• "May" / "Might" : Drukt een onzekere mogelijkheid uit.
  • If you study hard, you may pass the exam.
    (Als je hard studeert, kun je slagen voor het examen.)
  • If we leave early, we might catch the train.
    (Als we vroeg vertrekken, zouden we de trein kunnen halen.)
• "Should" : Drukt een advies of aanbeveling uit.
  • If you feel sick, you should see a doctor.
    (Als je je ziek voelt, moet je een arts raadplegen.)

A.b. Gebruik van de imperatief in de « main clause »

In zero en first-conditional kun je de imperatief gebruiken in de main clause om instructies of opdrachten te geven. Dit maakt de zinnen directer.

• If you see Jane, tell her to call me.
  (Als je Jane ziet, zeg haar dat ze me moet bellen.)
• If it rains, take an umbrella.
  (Als het regent, neem een paraplu mee.)

B. In zero en first-conditional kun je een andere tijd dan de present simple in de « if clause » gebruiken

B.a. De present simple vervangen door present perfect in de « if clause »

Als je wil benadrukken dat een actie is afgerond vóór een toekomstige consequentie, kun je de present perfect gebruiken in de if clause. Het doel is extra nadruk te leggen op het feit dat de voorwaarde gebaseerd is op een handeling die voltooid is voor de gevolgtrekking.

• If you have finished your work, we’ll go out for dinner.
  (Als je je werk af hebt, gaan we uit eten.)
• If he has called, I’ll let you know.
  (Als hij gebeld heeft, laat ik het je weten.)

B.b. De present simple vervangen door present continuous in de « if clause »

De present continuous in de if clause wordt gebruikt om te spreken over een lopende of tijdelijke actie. Zo kun je voorwaarden introduceren die afhankelijk zijn van een tijdelijke situatie.

• If you’re getting tired, you should take a break.
  (Als je moe begint te worden, neem dan een pauze.)
• If it’s raining, we’ll stay indoors.
  (Als het regent, blijven we binnen.)

C. In zero en first-conditional kun je « if » vervangen door andere uitdrukkingen

C.a. « if » vervangen door « when »

In zero en first-conditional kun je « when » gebruiken in plaats van « if » om de voorwaarde in te leiden (of het moment waarop de actie plaatsvindt).

• When the water reaches 100°C, it boils.
  (Wanneer het water 100°C bereikt, kookt het.)

Let echter goed op de zin, want door « if » en « when » te verwisselen, kan de betekenis veranderen:

• "If" drukt een onzekere voorwaarde uit, die wel of niet kan plaatsvinden.
  • If she gets pregnant, they will move to a bigger house.
    (Als ze zwanger wordt, verhuizen ze naar een groter huis. - Het is niet zeker dat ze zwanger wordt.)
• "When" daarentegen, gaat uit van zekerheid dat het gebeurt.
  • When she gets pregnant, they will move to a bigger house.
    (Wanneer ze zwanger wordt, verhuizen ze naar een groter huis. - Ze gaan er vanuit dat zwangerschap sowieso zal gebeuren.)

C.b. « if » vervangen door « unless » om « if not » te zeggen

Bij zero en first-conditionals kun je "if" vervangen door "unless" om een negatieve voorwaarde uit te drukken. "Unless" betekent "tenzij" en heeft dezelfde functie als "if not", maar dan bondiger.

• If you don’t study, you won’t pass the exam.
  (Als je niet studeert, slaag je niet voor het examen.)
• Unless you study, you won’t pass the exam.
  (Tenzij je studeert, slaag je niet voor het examen.)

Belangrijke punten

• Negatieve betekenis: In tegenstelling tot "if", drukt "unless" direct een beperking of uitzondering uit.
  • Unless he apologizes, I won’t forgive him.
    (Tenzij hij zijn excuses aanbiedt, vergeef ik hem niet.)
• Grammaticale subtiliteit: Bij "unless" is het niet nodig een ontkenning toe te voegen (zoals bij "if not").
  • ❌ Unless you don’t study, you won’t pass the exam. (incorrect - dubbele ontkenning)
  • ✅ Unless you study, you won’t pass the exam.
• "Not + unless" om een voorwaarde te benadrukken: Vaak gebruikt men "not + unless", wat "alleen als" betekent, om een essentiële voorwaarde te benadrukken. Deze structuur is gelijk aan "only ... if".
  • The company will only approve my application if I provide additional documents.
  • The company will not approve my application unless I provide additional documents.
    (Het bedrijf keurt mijn aanvraag alleen goed als ik extra documenten aanlever.)
• Nuance van zekerheid: Het gebruik van "unless" kan soms een meer categorisch of absoluut gevoel geven dan een gewone "if".

C.c. « if » vervangen door « if and only if »

In zero en first-conditionals kun je « if » vervangen door uitdrukkingen als « so long as », « as long as », « on condition that » en « providing » / « provided that », die een strikte of specifieke voorwaarde aangeven. Deze alternatieven leggen extra nadruk op de noodzakelijkheid van de voorwaarde.

• "So long as" / "As long as" (zolang, op voorwaarde dat)
  • You can stay here so long as you keep quiet.
    (Je mag hier blijven zolang je stil blijft.)
  • As long as you work hard, you will succeed.
    (Op voorwaarde dat je hard werkt, zal je slagen.)
• "On condition that" (op voorwaarde dat)
  • I’ll lend you my car on condition that you return it before 8 PM.
    (Ik leen je mijn auto op voorwaarde dat je hem voor 20:00 uur terugbrengt.)
• "Providing" / "Provided that" (op voorwaarde dat)
  • I will let you take a day off provided that you finish your tasks first.
    (Je mag een dag vrij nemen op voorwaarde dat je eerst je taken afmaakt.)
  • Providing the weather is good, we’ll go for a hike.
    (Als het mooi weer is, gaan we wandelen.)

C.d. « if » vervangen door « so that » of « in case »

In sommige contexten kun je "if" vervangen door "so that" (zodat) of "in case" (voor het geval dat) om een intentie of voorzorgsmaatregel uit te drukken:

• "So that" wordt gebruikt om aan te geven dat de actie een doel of een gewenst gevolg heeft:
  • I’ll explain it again so that everyone understands.
    (Ik leg het nog een keer uit, zodat iedereen het begrijpt.)
• "In case" drukt een voorzorgsmaatregel uit voor een mogelijke gebeurtenis:
  • Take an umbrella in case it rains.
    (Neem een paraplu mee, voor het geval het gaat regenen.)

C.e. Andere uitdrukkingen die « if » kunnen vervangen

Hier vind je andere uitdrukkingen die niet eerder genoemd zijn, maar « if » kunnen vervangen bij de zero en first-conditional. Hieronder vallen:

• "before" (voordat)
• "until" (totdat)
• "as soon as" (zodra)
• "the moment" (op het moment dat)
• "after" (nadat)

4. De second-conditional

De second conditional beschrijft hypothetische of onwaarschijnlijke situaties in het heden of de toekomst. Het wordt ook gebruikt om adviezen te geven of scenario’s te verbeelden die niet echt zijn.

Om de second conditional te vormen, gebruik je deze structuur:

Voorbeeld om te praten over een onwaarschijnlijke of irreële situatie in het heden:

• If I had a car, I would drive to work every day.
  (Als ik een auto had, zou ik elke dag met de auto naar het werk gaan.)

In dit voorbeeld heb ik nu geen auto, dus het is een hypothese die in strijd is met mijn huidige situatie.

Voorbeeld om te praten over een onwaarschijnlijke of irreële situatie in de toekomst:

• If I won the lottery tomorrow, I would buy a mansion.
  (Als ik morgen de loterij zou winnen, zou ik een villa kopen.)

Hier wordt "morgen de loterij winnen" als hoogst onwaarschijnlijk gezien, daarom gebruiken we de second conditional.

Let goed op: er staat nooit een « would » in de if-zin!

✅ If I had a car, I would drive to work every day.
❌ If I’d have a car, I would drive to work every day.

Je kunt ons cursus over de past simple lezen om te leren hoe je de past simple vormt.

A. « would » vervangen door « could » of « might »

In de second conditional kun je "would" vervangen door "could" of "might" om verschillende nuances uit te drukken:

• "Could" : Drukt een bekwaamheid of mogelijkheid uit in een hypothetisch scenario.
  • If I had more money, I could buy a new car.
    (Als ik meer geld had, zou ik een nieuwe auto kunnen kopen.)
  • Dit geeft aan dat de actie mogelijk is in dit hypothetische geval.
• "Might" : Drukt een waarschijnlijkheid of onzekerheid uit.
  • If she studied harder, she might pass the exam.
    (Als ze harder zou studeren, zou ze misschien slagen voor het examen.)
  • Hier is slagen een mogelijkheid, maar geen zekerheid.

B. « If I were » en niet « If I was »

In de second conditional is het gebruikelijk om voor alle onderwerpen (ook "I", "he", "she", "it") "were" te gebruiken in plaats van "was", omdat dit de hypothetische aard van de zin weergeeft.

Het gebruik van "were" wordt als correcter beschouwd in formeel of geschreven hypothetische zinnen. In de spreektaal hoor je soms "If I was", maar dat is minder elegant of formeel.

Samengevat: "If I were" is de standaard en aanbevolen vorm in de second conditional, vooral in academische of formele context.

• If I were rich, I would travel the world.
  (Als ik rijk was, zou ik de wereld rondreizen.)
• If he were taller, he could play basketball professionally.
  (Als hij langer was, zou hij professioneel basketbal kunnen spelen.)

C. Een voorkeur uitdrukken met « rather » in first en second-conditional

"Rather" kan worden gebruikt in de first en second conditional om een voorkeur aan te geven tussen twee handelingen of situaties.

• First conditional: If it rains tomorrow, I'd rather stay at home than go out.
  (Als het morgen regent, blijf ik liever thuis dan uit te gaan.)
• Second conditional: If I had more free time, I'd rather read a book than watch TV.
  (Als ik meer vrije tijd had, zou ik liever een boek lezen dan tv kijken.)

D. Gebruik van « wish » in de second conditional

In de second conditional kun je « wish » gebruiken om wensen of spijt uit te drukken over huidige of toekomstige onrealistische of onwaarschijnlijke situaties. Na « wish » gebruik je de past simple of could.

• If I spoke Spanish, I would apply for the job.
  → I wish I spoke Spanish so I could apply for the job.
• If she had more free time, she would travel the world.
  → I wish she had more free time so she could travel the world.

Zet nooit een modal na wish, want wish is al een modal. Gebruik direct de past simple na wish.
❌ I wish I would have more time.
✅ I wish I had more time.

Voor meer uitleg over de modal wish, bekijk ons cursus over modale werkwoorden.

5. De first en second-conditional, bijzonderheden

A. Een voorafgaande voorwaarde uitdrukken met « be to » in first en second-conditional

De uitdrukking "be to" wordt gebruikt in de first en second conditional om een voorwaarde aan te geven die absoluut vervuld moet zijn vóór de hoofdactie kan plaatsvinden. Dit geeft een formelere of dwingendere toon aan de voorwaarde.

• First conditional:
  • If you are to pass the exam, you must study harder.
    (Als je wilt slagen voor het examen, moet je harder studeren.)
• Second conditional:
  • If she were to accept the job offer, how would she manage the relocation?
    (Als zij het baanaanbod zou accepteren, hoe zou ze de verhuizing aanpakken?)
  • Hier voegt "were to" een formele hypothese toe.

B. Hoe kies je tussen the first en second-conditional?

De keuze tussen de first en second conditional hangt af van de waarschijnlijkheid of werkelijkheid van de situatie:

• First conditional: Gebruikt voor zeer waarschijnlijke situaties in de toekomst.
  • If it rains tomorrow, I’ll stay home.
    (Als het morgen regent, blijf ik thuis.)
• Second conditional: Gebruikt voor hypothetische, onwaarschijnlijke of onmogelijke situaties in het heden of toekomst.
  • If I had a million dollars, I’d buy a mansion.
    (Als ik een miljoen dollar had, zou ik een villa kopen.)

6. De third-conditional

De third conditional gaat over hypothetische situaties in het verleden, en wordt vaak gebruikt om spijt over het verleden uit te drukken. Het beschrijft gebeurtenissen die niet hebben plaatsgevonden en hun denkbeeldige gevolgen. Onthoud goed dat de third conditional alleen wordt gebruikt om te spreken over onrealistische of denkbeeldige feiten in het verleden.

Om de third-conditional te vormen, gebruik je deze structuur

Voor meer uitleg, kun je ons cursus over de past perfect lezen.

• If I had known, I would have helped you.
  (Als ik het had geweten, had ik je geholpen.)
• If she had not ignored the instructions, she would have avoided the mistake.
  (Als ze de instructies niet had genegeerd, had ze de fout voorkomen.)
• If they had left earlier, they wouldn’t have missed the flight.
  (Als ze eerder waren vertrokken, hadden ze hun vlucht niet gemist.)

Let goed op: zoals bij de second-conditional, staat er nooit een « would » in de if-zin!

✅ If she had worked harder, she would have succeeded.
❌ If she would have worked harder, she would have succeeded.

A. « would » vervangen door « could » of « might »

In de third conditional kun je "would" vervangen door "could" of "might" om verschillende nuances uit te drukken:

• "Could" drukt een mogelijkheid of bekwaamheid uit in een onwerkelijke situatie in het verleden.
  • If I had saved more money, I could have bought a house.
    (Als ik meer geld had gespaard, had ik een huis kunnen kopen.)
    • Dit geeft aan dat het kopen van een huis mogelijk was geweest in deze hypothetische situatie.
• "Might" drukt een waarschijnlijkheid of onzekerheid uit in een hypothetisch verleden.
  • If she had taken the earlier train, she might have arrived on time.
    (Als ze de eerdere trein had genomen, was ze misschien op tijd aangekomen.)
  • Hier is op tijd aankomen een mogelijkheid, maar geen zekerheid.

B. Gebruik van « wish » in de third conditional

In de third conditional kan « wish » worden gebruikt om spijt uit te drukken over verleden gebeurtenissen die niet zijn gegaan zoals gewenst. Het wordt gevolgd door de past perfect om aan te geven dat je een ander verleden voorstelt.

• If I had studied harder, I would have passed the test.
  → I wish I had studied harder so I could have passed the test.
• If we had arrived earlier, we would have seen the performance.
  → I wish we had arrived earlier so we could have seen the performance.

Zet nooit een modal na wish, want wish is al een modal. Gebruik direct de past simple na wish.
❌ I wish I would have studied harder
✅ I wish I had studied harder.

Voor meer uitleg over de modal wish, bekijk ons cursus over modale werkwoorden.

7. De mixed-conditional

Mixed conditionals combineren elementen van de second en third conditional. Ze worden gebruikt om situaties uit te drukken waarbij een actie in het verleden gevolgen heeft in het heden, of andersom.

Om de mixed-conditional te vormen, gebruik je deze structuur:

• If I had studied medicine, I would be a doctor now.
  (Als ik geneeskunde had gestudeerd, was ik nu arts.)
• If I had worked harder at school, I would have a better job now.
  (Als ik harder had gewerkt op school, had ik nu een betere baan.)
• If she hadn't missed the train, she would be here with us.
  (Als ze de trein niet had gemist, was ze nu hier bij ons.)

Conclusie

Samengevat zijn conditionals enorm belangrijk om complexe ideeën, hypothesen, waarschijnlijkheden of spijt uit te drukken. Ze zijn alomtegenwoordig in de TOEIC® én in het dagelijks leven, dus ze goed beheersen zorgt ervoor dat je beter kunt communiceren en preciezer bent. Met wat oefening voel je je er comfortabel mee in heel veel situaties, zowel professioneel als privé!

Andere cursussen om je voor te bereiden op de TOEIC®

• 🔗 Volledige cursus om je voor te bereiden op de TOEIC®